Hôm qua, thứ Hai, 15/9 (giờ địa phương) , Trung Quốc cáo buộc Nvidia vi phạm luật chống độc quyền của nước này, đánh dấu sự leo thang mới nhất trong cuộc chiến thương mại với Hoa Kỳ, trong đó nhà sản xuất chip này trở thành nạn nhân gián tiếp.
Tuyên bố từ cơ quan quản lý thị trường Trung Quốc được đưa ra sau một cuộc điều tra sơ bộ về các hoạt động kinh doanh của Nvidia, và diễn ra trong bối cảnh hai nước đang tổ chức các cuộc đàm phán thương mại tại Madrid, nơi các vấn đề về chip dự kiến sẽ nằm trong chương trình nghị sự.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent gọi thông báo từ Cục Quản lý Thị trường Nhà nước Trung Quốc (SAMR) là “thời điểm không phù hợp”, một động thái mà các nhà phân tích cho rằng đã mang lại cho Trung Quốc đòn bẩy trong các cuộc đàm phán thương mại.
Trong sáu tháng qua, hai nước đã liên tục công kích lẫn nhau kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt các mức thuế lớn lên Trung Quốc, trước khi giảm xuống còn 30%, và đe dọa đóng cửa ứng dụng mạng xã hội phổ biến TikTok. Trung Quốc đáp trả bằng mức thuế 10% và các cuộc điều tra chống độc quyền nhắm vào các công ty Mỹ như Google của Alphabet, báo hiệu sự giám sát chặt chẽ hơn đối với các công ty Mỹ.
“Đây là một cảnh báo rằng nếu mô hình kiểm soát xuất khẩu của Mỹ tiếp tục hoạt động như trong vài năm qua, sẽ có hậu quả, và Trung Quốc sẵn sàng gây thiệt hại cho các công ty Mỹ”, Zhengyuan Bo, đối tác tại công ty nghiên cứu Plenum, cho biết. Ông nói thêm rằng phán quyết sơ bộ của SAMR có thể là phản ứng đối với quyết định của chính quyền Trump vào thứ Sáu, khi đưa 23 công ty Trung Quốc vào danh sách đen thương mại của Mỹ.
Thông báo của Trung Quốc làm gia tăng thêm sự bất ổn cho hoạt động kinh doanh của Nvidia tại Trung Quốc, nơi chiếm 13% tổng doanh số của công ty trong năm ngoái. Điều này cho thấy nỗ lực ngoại giao của CEO Jensen Huang tại Trung Quốc là chưa đủ. Huang đã đến Trung Quốc ba lần trong năm nay để thể hiện cam kết với thị trường này, và đã nói rằng việc bán công nghệ AI cho Trung Quốc là chìa khóa để Mỹ đạt được tham vọng dẫn đầu trong lĩnh vực này.
Mặc dù các công ty công nghệ Trung Quốc, bao gồm Tencent và công ty mẹ của TikTok, ByteDance, có nhu cầu lớn đối với các chip của Nvidia cần thiết để xây dựng cơ sở hạ tầng cho khối lượng công việc AI đang tăng vọt, Reuters đưa tin rằng, Trung Quốc đã khuyến khích các công ty này không mua chip của Nvidia khi cố gắng giảm sự phụ thuộc vào công nghệ Mỹ. Bắc Kinh tháng trước cũng yêu cầu Nvidia giải thích liệu chip H20, được thiết kế riêng cho thị trường Trung Quốc, có tạo ra rủi ro bảo mật cửa hậu ảnh hưởng đến dữ liệu và quyền riêng tư của người dùng Trung Quốc hay không.
Ngay cả sau khi Mỹ cấp giấy phép xuất khẩu cho phép Nvidia bán chip H20 để đổi lấy 15% doanh thu tại Trung Quốc, nhà sản xuất chip này vẫn chưa thể gửi bất kỳ chip H20 nào đến Trung Quốc vì Mỹ chưa đưa ra quy định về cách thực hiện khoản thanh toán này. Sự bất ổn trong hoạt động kinh doanh tại Trung Quốc đã gây áp lực lên cổ phiếu Nvidia, làm nó bị giảm 2% vào thứ Hai trước khi phục hồi.
Nvidia tuyên bố trong một thông báo rằng, họ tuân thủ luật pháp và sẽ “tiếp tục hợp tác với tất cả các cơ quan chính phủ liên quan khi họ đánh giá tác động của các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với cạnh tranh trên thị trường thương mại.”
Công ty từ chối bình luận thêm về tình trạng của họ với chính phủ Mỹ liên quan đến việc thanh toán 15% doanh thu tại Trung Quốc. Bộ Thương mại Mỹ và Nhà Trắng không trả lời ngay lập tức các yêu cầu bình luận.
CEO Nvidia tại Đài Bắc để thăm TSMC, cho biết đang đàm phán với Mỹ về chip mới cho Trung Quốc
Tuyên bố ngắn gọn của Cục Quản lý Thị trường Nhà nước Trung Quốc vào thứ Hai (15/9) không nêu chi tiết cách Nvidia có thể đã vi phạm luật chống độc quyền của Trung Quốc, theo đó các công ty có thể bị phạt từ 1% đến 10% doanh thu hàng năm của năm trước.
Năm năm trước, Trung Quốc đã phê duyệt thương vụ Nvidia mua lại Mellanox Technologies của Israel với điều kiện Nvidia tiếp tục cung cấp cho thị trường Trung Quốc các chip GPU công nghệ cao. Nhưng công ty đã buộc phải ngừng bán các chip tiên tiến nhất do các biện pháp kiểm soát xuất khẩu được chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden áp dụng.
SAMR vào thứ Hai cho biết họ sẽ tiếp tục các cuộc điều tra.
Mellanox sản xuất thiết bị mạng tốc độ cao cho các trung tâm dữ liệu, và Nvidia kết hợp chúng với chip của mình để cung cấp các sản phẩm điện toán đám mây tiên tiến.
“Mối quan ngại thực sự là khả năng Trung Quốc áp đặt các biện pháp mới hạn chế khả năng bán giải pháp mạng của Nvidia cho khách hàng Trung Quốc”, Ray Wang, nhà phân tích bán dẫn hàng đầu tại Futurum Group, cho biết. “Mảng kinh doanh này trị giá hàng tỷ USD mỗi năm và tiếp tục tăng trưởng cùng với nhu cầu ngày càng tăng về mạng trong các trung tâm dữ liệu.”
Wang nói thêm rằng thiết bị của Mellanox đóng vai trò “rất quan trọng, chỉ đứng sau CUDA”, nền tảng điện toán của Nvidia, trong việc cho phép công ty cung cấp công nghệ mạng tốt nhất trên thế giới.
Lian Jye Su, nhà phân tích chính tại công ty tư vấn Omdia, cho biết Nvidia có thể bị yêu cầu bán chip tại Trung Quốc mà không kèm theo công nghệ của Mellanox.
Tuy nhiên, một phán quyết bất lợi cho Nvidia trong cuộc điều tra chống độc quyền khó có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận của công ty nhiều bằng nỗ lực của Trung Quốc trong việc phát triển các sản phẩm thay thế nội địa cho các chip AI mạnh nhất của Nvidia, ông Bo từ Plenum cho biết. “Điều này không nên được hiểu là dấu hiệu rằng Trung Quốc đang cố gắng loại Nvidia ra khỏi nước này”, ông nói.