Đã hai ngày kể từ khi tin tức lan truyền rằng Nvidia đang chi 20 tỷ đô la để mua lại những tài năng hàng đầu từ Groq trong một thỏa thuận mà công ty khởi nghiệp sản xuất chip này gọi là “thỏa thuận cấp phép không độc quyền”.
Nvidia, công ty có giá trị nhất thế giới, chưa đưa ra thông cáo báo chí hay hồ sơ pháp lý nào và theo một người phát ngôn, chỉ xác nhận nội dung bài đăng trên blog dài 90 từ của Groq được công bố sau khi kết thúc phiên giao dịch rút ngắn do kỳ nghỉ lễ vào thứ Tư (24/12).
“Họ giờ lớn mạnh đến mức có thể thực hiện một thương vụ trị giá 20 tỷ đô la vào đêm Giáng sinh mà không cần thông cáo báo chí và không ai để ý”, Stacy Rasgon, một nhà phân tích tại Bernstein, cho biết trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Sáu với chương trình “Squawk on the Street” của CNBC.
Mặc dù cả hai công ty đều không xác nhận mức giá, báo giới đã được biết từ nhà đầu tư chính của Groq, Alex Davis, vào thứ Tư rằng, Nvidia đã đồng ý mua lại tài sản từ Groq, một nhà thiết kế chip tăng tốc trí tuệ nhân tạo hiệu năng cao, với giá 20 tỷ đô la tiền mặt. Công ty Disruptive của Davis đã đầu tư hơn nửa tỷ đô la vào Groq và dẫn đầu vòng gọi vốn mới nhất của công ty khởi nghiệp này vào tháng 9 với mức định giá 6,9 tỷ đô la.
Người sáng lập kiêm CEO của Groq, Jonathan Ross, cùng với chủ tịch Sunny Madra và các lãnh đạo cấp cao khác “sẽ gia nhập Nvidia để giúp thúc đẩy và mở rộng công nghệ được cấp phép”, công ty khởi nghiệp cho biết trong bài đăng, đồng thời nói thêm rằng họ sẽ tiếp tục hoạt động như một “công ty độc lập”, do giám đốc tài chính Simon Edwards lãnh đạo.
Nếu được mua lại, Groq sẽ là thương vụ lớn nhất từ trước đến nay của Nvidia trong lịch sử 32 năm của công ty. Thương vụ lớn nhất trước đó của Nvidia diễn ra vào năm 2019, khi họ mua lại công ty thiết kế chip Mellanox của Israel với giá gần 7 tỷ đô la.
Nhưng thay vì vậy, Nvidia đang đi theo chiến lược mà các ông lớn công nghệ khác đã sử dụng trong vài năm qua, chi hàng tỷ đô la để tuyển dụng những tài năng hàng đầu trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo và tiếp cận các công nghệ quan trọng thông qua các thỏa thuận cấp phép.
Đây là chiến lược đã được Meta, Google, Microsoft và Amazon áp dụng. Bản thân Nvidia trước đây cũng đã sử dụng chiến thuật này, chi hơn 900 triệu đô la vào tháng 9 để thuê CEO Rochan Sankar của Enfabrica và các nhân viên khác tại công ty khởi nghiệp phần cứng AI này, và để cấp phép công nghệ của công ty, theo báo cáo của CNBC vào thời điểm đó.
Bằng cách tránh các thương vụ mua lại truyền thống, các công ty công nghệ đã có thể né tránh một số sự giám sát chống độc quyền và nhanh chóng hoàn tất các thương vụ để có được những người mà họ thèm muốn nhất.
“Rủi ro chính ở đây dường như là vi phạm luật chống độc quyền, mặc dù việc cấu trúc thỏa thuận dưới dạng giấy phép không độc quyền có thể duy trì ảo tưởng về cạnh tranh,” Rasgon viết trong một ghi chú gửi cho khách hàng hôm thứ Năm. Công ty của ông khuyến nghị mua cổ phiếu Nvidia và đặt mục tiêu giá 275 đô la cho cổ phiếu này.
Cổ phiếu Nvidia tăng khoảng 1% vào thứ Sáu lên 190,53 đô la. Cổ phiếu này đã tăng 42% trong năm nay và tăng gấp 13 lần kể từ cuối năm 2022, khi trí tuệ nhân tạo tạo sinh bắt đầu bùng nổ sau khi OpenAI ra mắt ChatGPT.
Nvidia đã sử dụng lượng tiền mặt ngày càng tăng của mình để phân bổ vốn trên toàn bộ hệ sinh thái AI, bao gồm cả các khoản đầu tư gần đây vào OpenAI và Intel. Vào cuối tháng 10, Nvidia có 60,6 tỷ đô la tiền mặt và các khoản đầu tư ngắn hạn, tăng từ 13,3 tỷ đô la vào đầu năm 2023.
Mở rộng “rào cản cạnh tranh”
Groq được thành lập vào năm 2016 bởi một nhóm các cựu kỹ sư, trong đó có Ross. Ông là một trong những người tạo ra bộ xử lý tensor (TPU) của Google, những con chip tùy chỉnh của gã khổng lồ tìm kiếm đang được một số công ty sử dụng như một giải pháp thay thế cho bộ xử lý đồ họa (GPU) của Nvidia.
Chuyên môn của Groq nằm ở mảng suy luận, tức là sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để đưa ra quyết định dựa trên thông tin mới. Nvidia thống trị mảng huấn luyện, bao gồm việc dạy các mô hình AI học hỏi từ các mẫu trong lượng lớn dữ liệu.
Các nhà phân tích tại Cantor cho biết trong một báo cáo hôm thứ Sáu (26/12) rằng, Nvidia đang “chơi cả tấn công và phòng thủ” bằng cách thâu tóm tài sản của Groq, ngăn chặn chúng rơi vào tay đối thủ cạnh tranh.
“Chúng tôi nghĩ rằng thương vụ mua lại này chỉ củng cố thêm hệ thống tổng thể và vị thế dẫn đầu của Nvidia trên thị trường AI (và chỉ mở rộng thêm lợi thế cạnh tranh của họ)”, các nhà phân tích viết, đồng thời giữ nguyên xếp hạng mua và mục tiêu giá 300 đô la.
Các nhà phân tích của BofA Securities cũng duy trì khuyến nghị mua và mục tiêu giá 275 đô la sau thông báo này. Trong một bản ghi chú hôm thứ Sáu, họ mô tả thương vụ này là “bất ngờ, tốn kém nhưng mang tính chiến lược”, và cho rằng nó cho thấy Nvidia nhận ra rằng “trong khi GPU thống trị việc đào tạo AI, thì sự chuyển đổi nhanh chóng sang suy luận có thể đòi hỏi các chip chuyên dụng hơn”.
Các nhà phân tích cho biết vẫn còn những câu hỏi quan trọng, chẳng hạn như ai sẽ sở hữu quyền sở hữu trí tuệ về bộ xử lý ngôn ngữ của Groq, liệu nó có thể được cấp phép cho các đối thủ cạnh tranh của Nvidia hay không và liệu những gì còn lại của Groq — mảng kinh doanh điện toán đám mây mới nổi của nó — có thể “cạnh tranh với dịch vụ dựa trên LPU của NVDA bằng mức giá thấp hơn” hay không.
Nvidia hiện chưa bình luận về bất kỳ chi tiết nào trong số đó. Cơ hội đầu tiên mà các nhà phân tích và nhà đầu tư có thể được nghe từ công ty là vào ngày 5 tháng 1, khi Giám đốc điều hành Jensen Huang dự kiến phát biểu tại CES ở Las Vegas.