Các nhà chức trách Hoa Kỳ hôm thứ Ba thông báo rằng, họ đã triệt phá thêm một mạng lưới buôn lậu liên kết với Trung Quốc, vận chuyển hoặc cố gắng vận chuyển hơn 160 triệu đô la chip AI Nvidia bị kiểm soát xuất khẩu.
Theo thông cáo báo chí từ văn phòng công tố viên Hoa Kỳ, hai doanh nhân đã bị bắt giữ, trong khi một công ty có trụ sở tại Houston và chủ sở hữu của nó đã nhận tội buôn lậu chip như một phần của cuộc điều tra rộng hơn.
Vụ việc diễn ra khi Washington tăng cường thực thi các biện pháp kiểm soát xuất khẩu nhằm hạn chế Trung Quốc tiếp cận các công nghệ trí tuệ nhân tạo tiên tiến, bao gồm cả bộ xử lý đồ họa của Nvidia.
Chiến dịch, được đặt tên là “Chiến dịch Người gác cổng”, đã vạch trần những nỗ lực tuồn các chip AI tiên tiến – với các ứng dụng quân sự và dân sự – cho các thực thể có thể làm suy yếu an ninh quốc gia của Hoa Kỳ, theo một tuyên bố từ Công tố viên Nicholas J. Ganjei của Quận phía Nam Texas.
Các tài liệu mới được công bố cho thấy Alan Hao Hsu, 43 tuổi, đến từ Missouri City, Texas, và công ty của ông ta, Hao Global, đã nhận tội buôn lậu và xuất khẩu trái phép vào ngày 10 tháng 10.
Các quan chức cho biết Hsu và các cộng sự đã xuất khẩu hoặc cố gắng xuất khẩu ít nhất 160 triệu đô la giá trị GPU Nvidia H100 và H200 trong khoảng thời gian từ tháng 10 năm 2024 đến tháng 5 năm 2025.
Các mẫu H200 và H100, mặc dù không phải là những chip tiên tiến nhất của Nvidia, vẫn yêu cầu giấy phép đặc biệt để được vận chuyển đến Trung Quốc theo các quy định hiện hành.
Hoạt động của Hsu bị cáo buộc đã làm giả các chứng từ vận chuyển để phân loại sai GPU và che giấu điểm đến thực sự của chúng, bao gồm Trung Quốc, Hồng Kông và các địa điểm bị cấm khác. Các nhà điều tra đã truy tìm hơn 50 triệu đô la tiền có nguồn gốc từ Trung Quốc để tài trợ cho kế hoạch của Hsu và Hao Global.
Hsu, người hiện vẫn được tại ngoại, có thể phải đối mặt với án tù lên đến 10 năm trong phiên tuyên án ngày 18 tháng 2, trong khi Hao Global có thể bị phạt gấp đôi số tiền bất hợp pháp thu được cộng với án treo.
Trong một tuyên bố được chia sẻ với CNBC, người phát ngôn của Nvidia cho biết các biện pháp kiểm soát xuất khẩu vẫn rất nghiêm ngặt và “ngay cả việc bán các sản phẩm thế hệ cũ trên thị trường thứ cấp cũng phải chịu sự giám sát và xem xét nghiêm ngặt”.
“Mặc dù hàng triệu GPU được kiểm soát đang được sử dụng tại các doanh nghiệp, gia đình và trường học, chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác với chính phủ và khách hàng để đảm bảo rằng việc buôn lậu hàng cũ không xảy ra”, người phát ngôn cho biết.
GPU Nvidia được dán nhãn lại
Các quan chức Hoa Kỳ cũng đã buộc tội Fanyue Gong, 43 tuổi, công dân Trung Quốc cư trú tại New York, và Benlin Yuan, 58 tuổi, công dân Canada sống ở Ontario, như một phần của cuộc điều tra.
Yuan giữ chức Giám đốc điều hành của một công ty con tại Hoa Kỳ thuộc một công ty CNTT Trung Quốc có trụ sở tại Bắc Kinh, trong khi Gong sở hữu một công ty công nghệ ở New York. Cả hai bị cáo buộc đã âm mưu độc lập với một công ty logistics ở Hồng Kông và một công ty trí tuệ nhân tạo (AI) có trụ sở tại Trung Quốc để trốn tránh các quy định kiểm soát chip.
Các công tố viên cáo buộc Gong đã sử dụng người mua giả và các trung gian để mua GPU bằng cách khai gian khách hàng cuối cùng là ở Mỹ hoặc các quốc gia thứ ba không bị hạn chế.
Theo vụ án, các công nhân tại các kho hàng ở Mỹ sau đó sẽ đổi tên các lô hàng bằng tên giả và dán nhãn sai là linh kiện thông thường để xuất khẩu sang Trung Quốc và Hồng Kông.
Trong khi đó, Yuan bị cáo buộc tuyển dụng các thanh tra viên cho công ty Hồng Kông, chỉ đạo họ che giấu điểm đến ở Trung Quốc, bịa đặt các câu chuyện để giải phóng các lô hàng bị giữ lại và cung cấp thông tin sai lệch cho các nhà chức trách. Ông ta cũng bị cáo buộc quản lý kho bãi cho các lô hàng xuất khẩu GPU bổ sung.
Nếu bị kết tội, Yuan có thể phải đối mặt với án tù lên đến 20 năm vì tội âm mưu vi phạm Đạo luật Cải cách Kiểm soát Xuất khẩu, trong khi Gong có thể nhận án tù lên đến 10 năm vì tội âm mưu buôn lậu.
Cuộc điều tra có sự tham gia của Cục Công nghiệp và An ninh thuộc Bộ Thương mại, cơ quan giám sát và thực thi các quy định kiểm soát xuất khẩu của Mỹ, bao gồm cả các quy định đối với Nvidia. Vụ việc này diễn ra trong bối cảnh hàng loạt vụ bắt giữ tương tự liên quan đến việc xuất khẩu trái phép chip Nvidia trong những tháng gần đây.
Các nhà lập pháp đã và đang nỗ lực siết chặt việc giám sát kiểm soát chip của Mỹ sau khi có báo cáo về những kẽ hở trong các quy định hiện hành.
Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuần này đã ra tín hiệu rằng ông sẽ cho phép Nvidia xuất khẩu chip H200 cho “khách hàng được chấp thuận” ở Trung Quốc và các nơi khác, với điều kiện Washington được hưởng 25% doanh thu.
Mặc dù H200 không phải là sản phẩm tiên tiến nhất trong dòng sản phẩm của Nvidia, nhưng nó sẽ trở thành mẫu chip tiên tiến nhất hiện có cho Trung Quốc và có thể giúp đáp ứng nhu cầu về sức mạnh tính toán AI tại nước này.