Nhà sản xuất chip bán dẫn hàng đầu của Mỹ, Qualcomm, vừa thừa nhận không thông báo cho cơ quan quản lý thị trường Trung Quốc khi hoàn tất thương vụ mua lại công ty thiết kế chip Israel Autotalks vào tháng 6/2025, theo thông báo từ Cục Quản lý Thị trường Quốc gia Trung Quốc (SAMR) vào ngày Chủ nhật (12/10).
Theo SAMR, Qualcomm đã bị yêu cầu xin phê duyệt cho thương vụ này từ tháng 3/2024, nhưng công ty Mỹ tuyên bố sẽ không tiếp tục theo đuổi thương vụ. Tuy nhiên, đến tháng 6/2025, Qualcomm âm thầm hoàn tất việc mua lại Autotalks mà không thông báo trước, dẫn đến việc Bắc Kinh mở cuộc điều tra chống độc quyền vào ngày 10/10/2025. Cuộc điều tra nhằm xác minh liệu Qualcomm có vi phạm luật chống độc quyền của Trung Quốc hay không.
Tác động đến thị trường và cổ phiếu Qualcomm
Thông tin về cuộc điều tra đã khiến cổ phiếu Qualcomm sụt giảm hơn 5% vào thứ Sáu (10/10/2025), trùng thời điểm Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa áp thuế quan 100% lên hàng hóa Trung Quốc và hủy cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Áp lực từ căng thẳng thương mại Mỹ-Trung càng làm gia tăng rủi ro cho Qualcomm, vốn đang phụ thuộc lớn vào thị trường Trung Quốc.
Bối cảnh căng thẳng thương mại
Thương vụ Autotalks, tập trung vào chip cho xe tự hành, là một phần trong chiến lược mở rộng của Qualcomm trong lĩnh vực ô tô. Tuy nhiên, việc không tuân thủ quy định của Trung Quốc có thể khiến Qualcomm đối mặt với các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc, từ phạt tiền đến hạn chế hoạt động tại thị trường lớn thứ hai thế giới. SAMR cho biết Qualcomm đã thừa nhận các sai phạm, và cuộc điều tra đang được tiến hành để làm rõ mức độ vi phạm.
Phản hồi từ Qualcomm
Cho đến nay, Qualcomm chưa đưa ra bình luận chính thức về cáo buộc. Tuy nhiên, động thái này có thể làm phức tạp thêm chiến lược toàn cầu của công ty, đặc biệt khi Việt Nam đang nổi lên như một điểm đến thay thế cho sản xuất chip trong bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ-Trung leo thang.
Tác động đến Việt Nam
Ngành điện tử Việt Nam, vốn phụ thuộc vào các nhà cung cấp chip như Qualcomm, có thể chịu ảnh hưởng gián tiếp từ vụ việc này. Nếu Qualcomm bị hạn chế tại Trung Quốc, các công ty như Samsung hay Foxconn tại Việt Nam có thể phải tìm nguồn cung chip thay thế, làm tăng chi phí sản xuất 10-15%. Đồng thời, căng thẳng thương mại Mỹ-Trung cũng đẩy nhanh quá trình chuyển dịch sản xuất chip sang Việt Nam, với các dự án như nhà máy Amkor tại Bắc Giang, nhưng đòi hỏi Việt Nam phải nâng cấp hạ tầng và nhân lực để tận dụng cơ hội.
Kết luận
Vụ việc Qualcomm vi phạm quy định chống độc quyền tại Trung Quốc là một hồi chuông cảnh báo cho các tập đoàn công nghệ toàn cầu trong bối cảnh địa chính trị phức tạp. Đối với Việt Nam, đây là cơ hội để đẩy mạnh vai trò trong chuỗi cung ứng điện tử, nhưng cần hành động nhanh để giảm thiểu rủi ro từ gián đoạn nguồn cung và cạnh tranh khu vực.