Với tốc độ phát triển chưa từng có, mạng 5G đang bước vào giai đoạn bùng nổ mang tính quyết định. Theo báo cáo mới nhất của Ericsson, thế giới sẽ có gần 2,9 tỷ thuê bao 5G vào cuối năm 2025, chiếm gần một phần ba tổng lượng thuê bao di động toàn cầu. Nhưng con số này không chỉ là một dấu mốc tăng trưởng – nó là biểu tượng cho cuộc dịch chuyển hạ tầng số quy mô toàn cầu, nơi 5G trở thành lớp nền không thể thiếu cho kỷ nguyên AI cá nhân hóa, IoT công nghiệp, và nền kinh tế số bền vững.
Không còn là một lời hứa viễn tưởng, 5G giờ đây đã chứng minh mình là hạ tầng chủ đạo cho một thế giới siêu kết nối. Trong báo cáo của Ericsson, mạng 5G dự kiến sẽ xử lý tới 80% tổng lưu lượng dữ liệu di động toàn cầu vào năm 2030, tăng mạnh từ mức 35% cuối năm 2024. Điều này phản ánh sự chuyển dịch từ “thử nghiệm cục bộ” sang phổ cập toàn diện, đặc biệt tại các nền kinh tế đang phát triển.
Tại khu vực Đông Nam Á và châu Đại Dương, nơi vẫn còn nhiều khoảng trống hạ tầng viễn thông, số thuê bao 5G sẽ đạt khoảng 630 triệu vào năm 2030, tương đương gần một nửa tổng thuê bao di động. Đây là thị trường có tốc độ tăng trưởng hạ tầng số nhanh hàng đầu thế giới – và Việt Nam là một trong những trung tâm năng động nhất.
Việt Nam: Từ triển khai đến tối ưu hóa – 5G là chất xúc tác cho tăng trưởng kinh tế số
Việt Nam đã bước vào giai đoạn thương mại hóa 5G từ tháng 10/2024 với ba nhà mạng tham gia cuộc đua. Nhưng câu hỏi lớn đặt ra là: Chúng ta sẽ sử dụng 5G để làm gì?
Theo bà Rita Mokbel, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Ericsson Việt Nam, 5G không chỉ là “mạng di động nhanh hơn” mà là nền tảng mở ra một chu kỳ phát triển mới – nơi các doanh nghiệp được trang bị để thích ứng nhanh, hoạt động thông minh hơn và sáng tạo liên tục trong môi trường số.
Tuy nhiên, để thực sự khai thác hết tiềm năng đó, Việt Nam không thể dừng lại ở việc triển khai 5G NSA (Non-Standalone). Mạng 5G SA (Standalone) – với khả năng hỗ trợ băng thông uplink cao hơn, độ trễ thấp hơn và khả năng tách mạng phục vụ từng mục tiêu riêng biệt – mới là yếu tố quyết định khả năng tạo ra các use case tầm doanh nghiệp như nhà máy thông minh, logistics tự động hay ứng dụng AI thời gian thực.
Trong bối cảnh các thiết bị sử dụng trí tuệ nhân tạo tạo sinh (GenAI) như điện thoại AI, PC AI, xe điện tự hành đang trở nên phổ biến, 5G chính là “đường cao tốc dữ liệu” giúp AI thực sự trở nên hữu dụng ở đời sống thường nhật.
AI không thể tạo sinh, phân tích, học hỏi theo thời gian thực nếu mạng không đủ nhanh, không đủ ổn định và không đảm bảo độ trễ cực thấp. Và đó là nơi 5G – đặc biệt là 5G SA – phát huy vai trò chiến lược.
Chúng ta đang thấy GenAI thoát khỏi lớp thiết bị cao cấp để đi vào phân khúc phổ thông, nhưng nếu không có hạ tầng tương xứng, người dùng vẫn sẽ bị giới hạn bởi tốc độ tải, sự chậm trễ khi xử lý hoặc tắc nghẽn khi có hàng triệu thiết bị cùng truy cập. Trong tương lai gần, sự phát triển của 5G và GenAI sẽ phải song hành, như hai cánh tay của cùng một cơ thể số.
Việc thế giới đạt gần 2,9 tỷ thuê bao 5G vào cuối năm 2025 là dấu hiệu rõ ràng rằng công nghệ này không còn là xu hướng – nó là hệ thần kinh trung ương của xã hội số đang hình thành.
Với Việt Nam, thách thức không nằm ở việc triển khai, mà là làm sao để tối ưu, sáng tạo và nội địa hóa các giải pháp trên nền 5G. Cuộc đua thực sự không nằm ở số trạm phát, mà ở số lượng ứng dụng thiết thực, sáng tạo đột phá được sinh ra từ chính mạng này.
Bởi cuối cùng, công nghệ chỉ có ý nghĩa khi nó phục vụ con người – và 5G đang đến gần thời điểm chứng minh điều đó.