Tuy nhiên, cơ hội của châu Âu nằm ở tầng ứng dụng AI, nơi các công ty như ElevenLabs, Synthesia hay Lovable đang biến công nghệ thành công cụ thực tiễn, hứa hẹn lợi nhuận lớn trong tương lai.
Cơ Hội Và Thách Thức Của Châu Âu
Theo EY, các công ty AI tạo sinh đã thu hút 49,2 tỷ USD vốn đầu tư mạo hiểm trong nửa đầu năm 2025, vượt xa con số 44,2 tỷ USD của cả năm 2024. Mỹ chiếm 97% giá trị giao dịch, trong khi châu Âu chỉ đạt 2%, dù chiếm 23% số lượng giao dịch. Sự thận trọng của các nhà đầu tư châu Âu, cùng với thị trường phân mảnh, khiến start-up khó mở rộng nhanh. “Lợi nhuận lớn sẽ đến từ tầng ứng dụng AI,” Robert Lacher từ Visionaries Club nhận định trên CNBC.
Các start-up châu Âu như Lovable (Thụy Điển) với nền tảng “vibe-coding” hỗ trợ xây dựng ứng dụng, hay ElevenLabs và Synthesia (Anh) với công nghệ âm thanh và video AI, đang tận dụng mô hình của OpenAI và Anthropic để phát triển. Tuy nhiên, sự thay đổi liên tục của các mô hình AI đòi hỏi các công ty này phải thích nghi nhanh, nếu không sẽ bị bỏ lại. “Động lực là lợi thế cạnh tranh duy nhất hiện nay,” Bryan Kim từ Andreessen Horowitz nhấn mạnh.
Mistral Và Hy Vọng Vươn Tầm
Châu Âu không thiếu tham vọng, với Mistral (Pháp) – công ty LLM mã nguồn mở đã huy động 1,7 tỷ euro – được kỳ vọng trở thành “gã khổng lồ” 100 tỷ USD như Revolut hay Spotify. Gần đây, Nscale (Anh) cũng gọi vốn 433 triệu USD sau vòng Series B 1,1 tỷ USD, lớn nhất châu Âu, tập trung vào hạ tầng AI. Tuy nhiên, Jean La Rochebrochard từ Kima Ventures thừa nhận Mỹ vượt trội về vốn, rủi ro và nhân tài.
Chìa Khóa Thành Công: Thay Đổi Tư Duy
CEO Lovable Anton Osika lạc quan: “Châu Âu chỉ cần thay đổi tư duy rằng điều đó là có thể.” Với lợi thế thuê nhân tài nhanh hơn Mỹ và nguồn kỹ sư dồi dào, các start-up như Lovable đang thu hút cả chuyên gia từ Mỹ. “Không còn rào cản về vốn hay nhân lực, vấn đề là tốc độ,” Osika khẳng định.
Tương Lai AI Châu Âu
Để cạnh tranh, châu Âu cần đẩy nhanh đổi mới và tận dụng thế mạnh ở ứng dụng AI thực tiễn. Với Mistral, Nscale và hàng loạt start-up sáng tạo, lục địa già đang nỗ lực viết lại câu chuyện, nhưng cuộc đua vẫn đầy thách thức trước tốc độ và nguồn lực của Mỹ.