Vụ kiện giữa Bộ Tư pháp Mỹ (DOJ) và Google mới đây đã có một bước ngoặt quan trọng khi tòa án quận phía Đông Virginia phán quyết Google đã vi phạm các quy định chống độc quyền. Google bị cáo buộc đã xây dựng một "quyền lực độc quyền" bất hợp pháp trong thị trường quảng cáo trực tuyến, đặc biệt là trong lĩnh vực cung cấp máy chủ quảng cáo cho nhà xuất bản và giao dịch quảng cáo giữa người mua và người bán. Phán quyết này không chỉ mở ra cơ hội cho các biện pháp khắc phục nghiêm ngặt mà còn đặt ra những câu hỏi lớn về mức độ kiểm soát của Google đối với các nền tảng quảng cáo kỹ thuật số.
Trong biên bản dài 115 trang, Thẩm phán Leonie Brinkema nhấn mạnh rằng hành vi của Google không chỉ tước đi khả năng cạnh tranh của các đối thủ mà còn gây hại đến khách hàng, cụ thể là các nhà xuất bản và người tiêu dùng. Theo đó, Google không chỉ thao túng quy trình cạnh tranh trên Internet mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến việc tiếp cận thông tin của người dùng. Tòa án đã chỉ rõ sự độc quyền trong việc cung cấp công nghệ và nền tảng quảng cáo kỹ thuật số của Google đã làm giảm đi sự đa dạng trong thị trường và ngăn chặn những đối thủ tiềm năng có cơ hội phát triển.
Mặc dù vậy, tòa án cũng bác bỏ một số cáo buộc từ phía DOJ liên quan đến thương vụ mua lại DoubleClick của Google, khẳng định rằng thương vụ này không vi phạm luật chống độc quyền. Google, trong một phản ứng nhanh chóng, tuyên bố sẽ kháng cáo và bảo vệ quyết định mua lại, cho rằng công ty không gây hại cho đối thủ mà ngược lại, cung cấp công cụ tốt hơn cho các nhà quảng cáo và nhà xuất bản.
Đây là phán quyết thứ hai mà Google phải đối mặt liên quan đến các hành vi độc quyền. Trước đó, vào tháng 8 năm 2024, Google cũng đã bị kết tội chiếm lĩnh thị trường tìm kiếm trực tuyến và có thể phải đối diện với các biện pháp khắc phục nghiêm ngặt hơn. Điều này cho thấy sự quyết tâm của chính quyền Mỹ trong việc đối phó với các tập đoàn công nghệ lớn, vốn được cho là đang quá mạnh mẽ và khó kiểm soát.
Các chuyên gia và nhà quan sát công nghệ đều cho rằng phán quyết lần này có thể đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cuộc chiến chống lại hành vi độc quyền của các ông lớn công nghệ. Theo giáo sư William Kovacic từ Đại học George Washington, quyết định này sẽ buộc Google phải thoái vốn một phần trong mảng quảng cáo trực tuyến. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng DOJ không hoàn toàn thắng thế khi không thể chứng minh tất cả các cáo buộc.
Sự phản đối của Google đối với quyết định này chỉ là một phần trong cuộc chiến pháp lý dài hơi giữa các công ty công nghệ lớn và các cơ quan quản lý. Phó chủ tịch phụ trách vấn đề pháp lý của Google, Lee-Anne Mulholland, cho biết công ty sẽ tiếp tục bảo vệ quan điểm của mình và khẳng định rằng người dùng có nhiều sự lựa chọn, với Google là giải pháp đơn giản và hiệu quả.
Phán quyết này đã được nhiều bên ủng hộ, trong đó có Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren, người cho rằng đây là một bước tiến quan trọng trong cuộc chiến chống lại những hành vi lạm dụng quyền lực của các công ty công nghệ. Sacha Haworth, CEO của Tech Oversight Project, đánh giá đây là một chiến thắng rõ ràng cho người tiêu dùng và ngành truyền thông, khi Google cuối cùng phải chịu trách nhiệm về hành vi thao túng thị trường quảng cáo kỹ thuật số.
Tuy nhiên, phán quyết này cũng không phải không gây tranh cãi. Các chuyên gia đầu tư như Michael Ashley Schulman cho rằng đây là một "bước ngoặt" có thể làm thay đổi không chỉ Google mà còn ảnh hưởng đến các công ty công nghệ lớn khác như Amazon và Meta. Điều này cho thấy Mỹ đang sẵn sàng áp dụng các biện pháp khắc phục "mang tính cấu trúc mạnh mẽ" để kiềm chế sự thống trị của các ông lớn công nghệ, tạo ra một môi trường cạnh tranh công bằng hơn.
Cuối cùng, vụ kiện này phản ánh một cuộc đấu tranh lớn hơn giữa các công ty công nghệ khổng lồ và các cơ quan chính phủ nhằm hạn chế quyền lực ngày càng tăng của họ, không chỉ trong lĩnh vực quảng cáo mà còn trên toàn bộ các nền tảng kỹ thuật số. Việc Google phải đối mặt với các phán quyết chống độc quyền có thể sẽ là bước đi quan trọng cho một cuộc tái cấu trúc trong ngành công nghiệp công nghệ toàn cầu.