Việc Alibaba công bố kế hoạch ra mắt kính thông minh tích hợp AI mang tên Quark không chỉ đơn thuần là một sản phẩm công nghệ mới – đó là một bước đi chiến lược, thể hiện tham vọng dịch chuyển từ nền tảng số sang hệ sinh thái phần cứng – nơi các gã khổng lồ công nghệ toàn cầu đang định hình tương lai của điện toán đeo được.
Trong cuộc đua công nghệ hậu smartphone, nơi AI, thực tế tăng cường (AR) và trải nghiệm không màn hình dần trở thành chuẩn mực, Alibaba không thể đứng ngoài. Việc chọn kính thông minh – thiết bị từng thất bại trong quá khứ với Google Glass, nhưng đang được hồi sinh bởi Meta (hợp tác với Ray-Ban) và Xiaomi – là lời khẳng định rằng Alibaba muốn chen chân vào phân khúc công nghệ đeo với một sản phẩm vừa gắn kết phần mềm, vừa mở rộng ảnh hưởng hệ sinh thái.
Với AI Quark, Alibaba tận dụng tối đa lợi thế nội tại: mô hình ngôn ngữ lớn Qwen do chính công ty phát triển, trợ lý số Quark đã phổ biến tại Trung Quốc, cùng với khả năng tích hợp chặt chẽ với các dịch vụ như bản đồ, thanh toán Alipay và thương mại điện tử Taobao. Điều này giúp biến chiếc kính thành cổng kết nối trực tiếp tới hạ tầng dịch vụ số khổng lồ mà Alibaba đang kiểm soát. Một ví dụ rõ ràng về cách "phần cứng phục vụ phần mềm" trong thời kỳ AI.
Tuy nhiên, thách thức cũng không nhỏ. Không chỉ phải đối đầu với các đối thủ trong nước như Xiaomi – vốn có kinh nghiệm sản xuất thiết bị đeo – Alibaba còn phải chứng minh tính khả thi và tiện dụng thực sự của Quark, trong bối cảnh người dùng vẫn còn hoài nghi về kính thông minh nói chung. Sự riêng tư, thời lượng pin, độ nhẹ, khả năng hiển thị AR và hiệu quả AI thời gian thực sẽ là những bài kiểm tra khắc nghiệt.
Giới phân tích xem đây là một động thái “bắt buộc phải có” nếu Alibaba muốn thoát khỏi mô hình thuần thương mại điện tử và không bị tụt lại trong làn sóng AI thế hệ mới. Doanh thu tăng 7%, lợi nhuận tăng 22% trong quý I/2025 cho thấy công ty vẫn còn dư địa tăng trưởng, nhưng rõ ràng đà phát triển sẽ không còn nằm trong các mô hình kinh doanh cũ.
Dù chưa công bố giá hay cấu hình, việc kính Quark dự kiến ra mắt cuối năm 2025 tại Trung Quốc cho thấy Alibaba đang chọn “sân nhà” để thử nghiệm và định hình hành vi người dùng trước khi tính đến bước tiến xa hơn. Nếu thành công, Quark không chỉ là chiếc kính – mà là chìa khóa để Alibaba mở ra kỷ nguyên AI đeo được kiểu Trung Quốc, cạnh tranh trực tiếp với cả Meta lẫn Apple trong tương lai.