Ở tuổi 28, Wang không chỉ là tỷ phú tự thân trẻ nhất từng được ghi nhận, mà còn là một trong những bộ óc trẻ trung và quyết liệt nhất đang góp phần định hình tương lai AI. Anh không xây chatbot, không phát triển mô hình ngôn ngữ hàng tỷ tham số như OpenAI hay Google, nhưng anh làm ra nguyên liệu quan trọng nhất cho tất cả – dữ liệu có tổ chức. Scale AI, công ty do Wang đồng sáng lập, trở thành nền tảng đứng sau nhiều “gã khổng lồ AI” hiện nay nhờ khả năng huấn luyện dữ liệu hiệu quả và có chiều sâu cho các hệ thống học máy tiên tiến nhất.
Trên bề mặt, thương vụ Meta đầu tư vào Scale AI là để thúc đẩy năng lực đào tạo dữ liệu cho các mô hình AI nội bộ, đặc biệt là Llama – dòng ngôn ngữ lớn đang chịu áp lực trước ChatGPT, Claude và Gemini. Nhưng cốt lõi chiến lược là đưa Alexandr Wang về đội hình AGI, điều mà các đối thủ như Google hay Anthropic chưa làm được.
Zuckerberg từng gọi AI tổng quát (AGI) là mục tiêu chiến lược tiếp theo của Meta. Với việc OpenAI bắt tay Microsoft, Google tăng tốc Gemini, còn Apple im lặng nhưng chắc chắn không đứng ngoài, Zuckerberg hiểu rõ: hoặc Meta dẫn đầu, hoặc bị bỏ lại phía sau trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo vĩ mô nhất lịch sử công nghệ. Và để giành vị trí đầu tàu, Meta cần hơn cả vốn và GPU – họ cần người có khả năng tổ chức dữ liệu quy mô lớn với hiệu suất cao nhất, điều mà Wang và Scale AI đã chứng minh trong gần một thập kỷ.
Wang không theo đuổi sự hoàn hảo thuần túy trong AI như nhiều nhà nghiên cứu học thuật. Anh chọn hệ sinh thái thực dụng, nơi năng lực huấn luyện dữ liệu chính xác quyết định chất lượng trí tuệ nhân tạo. Việc công ty của anh chi trả nửa tỷ USD cho một mạng lưới hàng trăm nghìn lao động gán nhãn dữ liệu trên toàn cầu – dù đôi khi bị chỉ trích là "công việc rẻ mạt" – lại là minh chứng cho tinh thần “AI bắt đầu từ tay chân”, không chỉ từ phòng lab.
Tuyên bố đăng trên trang quảng cáo trọn trang của Washington Post gửi tới Tổng thống Trump rằng “Mỹ phải chiến thắng trong cuộc chiến AI” không chỉ là khẩu hiệu. Đó là cách Wang tự định vị mình như một tài sản chiến lược quốc gia trong bối cảnh AI ngày càng gắn với sức mạnh địa chính trị, kinh tế và quân sự.
Dưới góc nhìn chiến lược, Meta không chỉ muốn một công cụ AI có thể tạo nội dung hay trả lời câu hỏi – họ muốn xây dựng AGI – trí tuệ tổng quát có thể tư duy, lập luận và học hỏi như con người. Đây là khát vọng đang được theo đuổi ráo riết tại Thung lũng Silicon, nhưng vẫn còn nằm trong vùng mù khoa học.
Sự gia nhập của Wang vào Meta cho thấy Zuckerberg đang chọn con đường xây nền móng trước, công nghệ sau: thu thập dữ liệu sạch, huấn luyện mô hình nhất quán, tổ chức nhân sự giỏi, rồi mới bàn tới siêu trí tuệ. Đây là chiến lược trái ngược với cách tiếp cận đẩy nhanh quy mô mô hình như OpenAI với GPT-4o hay Claude của Anthropic.
Tuy nhiên, đây cũng là canh bạc lớn. Sau thất bại của mô hình Behemoth mà Meta từng âm thầm phát triển, Zuckerberg biết rõ: chỉ một lỗi chiến lược là đủ để mất quyền kiểm soát trong cuộc đua AI trị giá hàng nghìn tỷ USD.